نی ریز از هخامنشیان تا ساسانیان
دانشنامه تاریخ » نی ریز پیش از اسلام »
براساس دانسته‌‌‌‌‌‌‌‌ها و اطلاعات موجود، مى‌‌‌‌‌‌‌‌توان به احتمال گفت که پیشینه تاریخى این شهر به دوره هخامنشیان برمى‌‌‌‌‌‌‌‌گردد. به دنبال کاوش هاى باستان‌‌‌‌‌‌‌‌شناسى که در اوایل سده بیستم در تخت جمشید انجام گرفت، الواحى گلى مربوط به دوره هخامنشیان به دست آمد. این الواح به خط میخى عیلامى و مربوط به امور ادارى، جیره غذایى، پرداختِ دستمزد کارگران و زره‌‌‌‌‌‌‌‌سازان است و در فاصله سال هاى ۱۹۳۳ تا ۱۹۳۴ م. هیئت اکتشافى مؤسسه شرق‌‌‌‌‌‌‌‌شناسى به سرپرستى هرتس فلد...
دانشنامه تاریخ » نی ریز پیش از اسلام »
براساس دانسته‌‌‌‌‌‌‌‌ها و اطلاعات موجود، مى‌‌‌‌‌‌‌‌توان به احتمال گفت که پیشینه تاریخى این شهر به دوره هخامنشیان برمى‌‌‌‌‌‌‌‌گردد. به دنبال کاوش هاى باستان‌‌‌‌‌‌‌‌شناسى که در اوایل سده بیستم در تخت جمشید انجام گرفت، الواحى گلى مربوط به دوره هخامنشیان به دست آمد. این الواح به خط میخى عیلامى و مربوط به امور ادارى، جیره غذایى، پرداختِ دستمزد کارگران و زره‌‌‌‌‌‌‌‌سازان است و در فاصله سال هاى ۱۹۳۳ تا ۱۹۳۴ م. هیئت اکتشافى مؤسسه شرق‌‌‌‌‌‌‌‌شناسى به سرپرستى هرتس فلد...
نی ریز از سده پنجم تا زمان صفویه
دانشنامه تاریخ » نی ریز از سده پنجم تا صفویه »
مهمترین منابع این دوره که در آنها از نیریز یاد شده عبارت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند از: فارسنامه ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلخى ؛ الانساب سمعانى ؛ معجم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌البلدان یاقوت ؛ اللباب فى تهذیب الانساب ابن اثیر ؛ نزهه القلوب حمداللّه مستوفى و مجمع الانساب شبانکاره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اى ؛ که از آن میان، منبع اخیر بخش مهمّى از تاریخ نیریز را در دوره شبانکاره (سده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاى ۵ - ۸ ه . ق.) روشن مى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازد. در فارسنامه ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلخى، نیریز شهرکى از توابع کوره اصطخر شمرده شده است. ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلخى خیر و نیریز...
دانشنامه تاریخ » نی ریز از سده پنجم تا صفویه »
مهمترین منابع این دوره که در آنها از نیریز یاد شده عبارت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند از: فارسنامه ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلخى ؛ الانساب سمعانى ؛ معجم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌البلدان یاقوت ؛ اللباب فى تهذیب الانساب ابن اثیر ؛ نزهه القلوب حمداللّه مستوفى و مجمع الانساب شبانکاره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اى ؛ که از آن میان، منبع اخیر بخش مهمّى از تاریخ نیریز را در دوره شبانکاره (سده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاى ۵ - ۸ ه . ق.) روشن مى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازد. در فارسنامه ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلخى، نیریز شهرکى از توابع کوره اصطخر شمرده شده است. ابن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلخى خیر و نیریز...
پیشینه اداره برق نی ریز
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره پهلوی »
نیریز در سال ۱۳۴۳ خورشیدی برق‌دار شد. در این نوشتار، پیشینهٔ برق نیریز از زبان آقای حاج مصطفی مهدوی*، اولین فرد استخدام‌شده درزمینهٔ برق در نیریز که ۴۰ سال در این صنعت فعالیت داشته است بیان می‌شود. در سال ۱۳۲۴ خورشیدی شرکتی به نام «شرکت سهامی آب و برق فارس» تأسیس شد. این شرکت سهامی عام و بهای هر سهم آن صد تومان بود که تعدادی از سهام آن را مردم خریدند و برای تقویت مالی آن ۷۵۰ سهم توسط دولت خریداری شد....
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره پهلوی »
نیریز در سال ۱۳۴۳ خورشیدی برق‌دار شد. در این نوشتار، پیشینهٔ برق نیریز از زبان آقای حاج مصطفی مهدوی*، اولین فرد استخدام‌شده درزمینهٔ برق در نیریز که ۴۰ سال در این صنعت فعالیت داشته است بیان می‌شود. در سال ۱۳۲۴ خورشیدی شرکتی به نام «شرکت سهامی آب و برق فارس» تأسیس شد. این شرکت سهامی عام و بهای هر سهم آن صد تومان بود که تعدادی از سهام آن را مردم خریدند و برای تقویت مالی آن ۷۵۰ سهم توسط دولت خریداری شد....
اردشیر بابکان، زاده‌ی بختگان - قسمت نخست
دانشنامه تاریخ » نی ریز پیش از اسلام »
زادگاه اردشیر بابکان اردشیر بابکان فرزند ساسان در سال ۱۸۰ میلادی یعنی ۱۸۲۶ سال پیش در روستای «خیر» واقع در حاشیهٔ جنوبی دریاچهٔ بختگان فارس چشم به دنیا گشود. در تاریخ بلعمی آمده است که: «اصطخر را روستایی ست [و آن را روستای خیرو خوانند و آنجا دیهی است](۱) نام وی طیروده، اردشیر از آن دیه بود، [و آن دیه بدو بازخوانند].»(۲) بنا به روایت جغرافی‌دانان و مورخین اسلامی، ازجمله طبری (۳)(۴) اردشیر سرسلسلهٔ ساسانی در روستایی به نام «تیروده» از...
دانشنامه تاریخ » نی ریز پیش از اسلام »
زادگاه اردشیر بابکان اردشیر بابکان فرزند ساسان در سال ۱۸۰ میلادی یعنی ۱۸۲۶ سال پیش در روستای «خیر» واقع در حاشیهٔ جنوبی دریاچهٔ بختگان فارس چشم به دنیا گشود. در تاریخ بلعمی آمده است که: «اصطخر را روستایی ست [و آن را روستای خیرو خوانند و آنجا دیهی است](۱) نام وی طیروده، اردشیر از آن دیه بود، [و آن دیه بدو بازخوانند].»(۲) بنا به روایت جغرافی‌دانان و مورخین اسلامی، ازجمله طبری (۳)(۴) اردشیر سرسلسلهٔ ساسانی در روستایی به نام «تیروده» از...
نی ریز در دوره قاجار
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
در این دوره بعد از میر حسام‌الدین عرب، فرزندش محمد حسین‌خان نی‌ریزی (متوفی حدود ۱۲۴۰ ه. ق.)، حاکمنی‌ریز شد. وی، چنانکه مؤلف فارس نامه ناصری می‌گوید: «سال‌ها به احترام گذرانید و به حسن سلوک معروف گردید». محمد حسین‌خان در طول حکومتش با بزرگان علم و هنر معاشرت داشت و خدماتی نیز انجام داد. ملاعبدالجواد نی‌ریزی، خوشنویس توانای نیریز در سده سیزده هجری قمری، ازجمله مصاحبان محمدحسین خان بود و قرآنی نیز برای او در سالِ ۱۲۳۲ ه. ق. کتابت کرد که...
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
در این دوره بعد از میر حسام‌الدین عرب، فرزندش محمد حسین‌خان نی‌ریزی (متوفی حدود ۱۲۴۰ ه. ق.)، حاکمنی‌ریز شد. وی، چنانکه مؤلف فارس نامه ناصری می‌گوید: «سال‌ها به احترام گذرانید و به حسن سلوک معروف گردید». محمد حسین‌خان در طول حکومتش با بزرگان علم و هنر معاشرت داشت و خدماتی نیز انجام داد. ملاعبدالجواد نی‌ریزی، خوشنویس توانای نیریز در سده سیزده هجری قمری، ازجمله مصاحبان محمدحسین خان بود و قرآنی نیز برای او در سالِ ۱۲۳۲ ه. ق. کتابت کرد که...
خاطرات حاج سیّاح در گذر از نیریز
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
حرکت از سیرجان (دولاب) به سوی نیریز (اواخر رمضان ۱۲۹۵ قمری- مهر ۱۲۵۷ شمسی) میرزا محمد علی محلاتی ملقب به حاج سیاح متولد ۱۲۵۲ قمری (۱۸۳۶ میلادی)، یک جهانگرد و نخستین ایرانی است که رسماً تابعیت ایالات متحدهٔ آمریکا را پذیرفت. وی در خانواده‌ای روستایی اما اهل علم و ادب، در محلات به دنیا آمد. پدرش ملأ محمدرضا محلاتی او را برای تحصیل به تهران فرستاد و عمویش ملأ محمد صادق که متمکن و اهل علم بود، وی را برای...
دانشنامه تاریخ » نی ریز در دوره قاجاریه »
حرکت از سیرجان (دولاب) به سوی نیریز (اواخر رمضان ۱۲۹۵ قمری- مهر ۱۲۵۷ شمسی) میرزا محمد علی محلاتی ملقب به حاج سیاح متولد ۱۲۵۲ قمری (۱۸۳۶ میلادی)، یک جهانگرد و نخستین ایرانی است که رسماً تابعیت ایالات متحدهٔ آمریکا را پذیرفت. وی در خانواده‌ای روستایی اما اهل علم و ادب، در محلات به دنیا آمد. پدرش ملأ محمدرضا محلاتی او را برای تحصیل به تهران فرستاد و عمویش ملأ محمد صادق که متمکن و اهل علم بود، وی را برای...
اردشیر بابکان، زاده‌ی بختگان - قسمت سوم
دانشنامه تاریخ » نی ریز پیش از اسلام »
بخش اول این مقاله را در اردشیر بابکان، زاده‌ی بختگان - قسمت نخست بخوانید. بخش دوم این مقاله را در اردشیر بابکان، زاده‌ی بختگان - قسمت دوم بخوانید. تیسفون اردشیر بابکان در سال ۲۲۶ میلادی شهر تیسفون را گرفت و پایتخت خویش را بدان جا برد و پس از او شهریارانِ این خاندان تا سال ۶۵۱ مدت ۴۲۵ سال در این شهر پادشاهی کردند و روی‌هم‌رفته شهر تیسفون بیش از ۷۰۰ سال پایتخت ایران بود و گذشته از آن‌که این شهر در تاریخ ایران نظیری...
دانشنامه تاریخ » نی ریز پیش از اسلام »
بخش اول این مقاله را در اردشیر بابکان، زاده‌ی بختگان - قسمت نخست بخوانید. بخش دوم این مقاله را در اردشیر بابکان، زاده‌ی بختگان - قسمت دوم بخوانید. تیسفون اردشیر بابکان در سال ۲۲۶ میلادی شهر تیسفون را گرفت و پایتخت خویش را بدان جا برد و پس از او شهریارانِ این خاندان تا سال ۶۵۱ مدت ۴۲۵ سال در این شهر پادشاهی کردند و روی‌هم‌رفته شهر تیسفون بیش از ۷۰۰ سال پایتخت ایران بود و گذشته از آن‌که این شهر در تاریخ ایران نظیری...